ABD'de yaklaşık 7 milyon kişiye demans teşhisi konuldu. Bu nörolojik hastalık, hafızayı, düşünme becerilerini ve günlük yaşam aktivitelerini kademeli olarak yok ediyor. Demans türleri arasında Alzheimer en yaygın olanı olmaya devam ederken, daha az bilinen ancak dikkat çekici belirtilerle seyreden bir tür daha var: Lewy cisimcikli demans (LBD). Uzmanlara göre, bu hastalık Alzheimer'dan farklı olarak özellikle duruş bozuklukları ve halüsinasyonlarla kendini gösterebiliyor.
Michigan Nörolojik Bozukluklar Enstitüsü'nden (MIND) Dr. Jonathan Fellows, LBD ile Alzheimer arasında belirgin klinik farklar olduğunu söylüyor. Dr. Fellows, "Hastalar bilişsel yeteneklerinde, uyanıklık ve dikkat seviyelerinde saatlik değişimler yaşayabilir. Bu dalgalanmalar LBD'nin ayırt edici özelliklerinden biridir" ifadelerini kullandı.
LEWY EĞİMİ: DİKKAT ÇEKEN BİR BELİRTİ Dr. Fellows'a göre LBD'nin en dikkat çeken fiziksel belirtilerinden biri, hastaların ayakta dururken öne eğilme eğilimi. Tıp dilinde "Lewy eğimi" olarak tanımlanan bu duruş bozukluğu, hastalığın ileri evrelerinde ortaya çıkıyor.
Dr. Fellows, "Hastalarda sürekli bir tarafa eğilme, dik durmada zorluk, düz yürüyememe ve denge kaybı nedeniyle düşmeler artar. Eğer sevdiğiniz biri ayakta dururken hep öne eğikse, bu durum bir uyarı işareti olabilir" uyarısında bulunuyor.
HAFIZA YERİNDE AMA HATIRLAMAK ZOR LBD hastaları Alzheimer'ın aksine yeni anılar oluşturabiliyor, ancak bu anıları hatırlamakta zorlanıyorlar. Aynı zamanda hastalık sürecinde detaylı görsel halüsinasyonlar ve REM uykusu davranış bozuklukları da sık görülüyor. Araştırmalara göre, LBD hastaları rüyalarını uykuda bağırarak, tekme atarak ya da yumruk savurarak canlandırabiliyor. Bu davranışlar, bilişsel semptomlardan yıllar önce başlayabiliyor.
TEŞHİSTEN SONRA ORTALAMA YAŞAM SÜRESİ 5-8 YIL Fellows, LBD'nin Alzheimer'dan daha hızlı ilerlediğini ve tanı konulduktan sonra hastaların ortalama 5 ila 8 yıl arasında yaşadığını belirtiyor. Alzheimer hastalarında ise bu süre 8 ila 10 yıl arasında değişiyor. 2014 yılında yaşamını yitiren dünyaca ünlü aktör Robin Williams'ın otopsi raporunda, ölümünden önce LBD hastalığı ile mücadele ettiği ortaya çıkmıştı.
TEDAVİ SEMPTOM YÖNETİMİNE ODAKLANIYOR LBD'nin kesin bir tedavisi bulunmuyor. Tedavide kullanılan yöntemler, semptomları hafifletmeye yönelik. Rivastigmin ve donepezil, beyindeki sinir hücreleri arasındaki iletişimi destekleyen ilaçlardır. Bu ilaçlar; hafıza sorunları, dikkat eksikliği ve halüsinasyonlar gibi belirtilerin azaltılmasına yardımcı olabilir.
LBD hastalarında Parkinson hastalığına benzer titreme, kas sertliği ve yavaş hareket etme gibi semptomlar da görülebilir. Bu tür şikayetler için levodopa (Sinemet) adlı ilaç kullanılabiliyor. Bu ilaç, hareket bozukluklarını hafifletmeye yardımcı oluyor. REM uyku bozukluğu için melatonin veya klonazepam gibi ilaçlar önerilebiliyor. Uzmanlar, LBD'ye benzer belirtiler gösteren kişilerin vakit kaybetmeden bir nöroloji uzmanına başvurmaları gerektiğini vurguluyor.
DEMANS RİSK FAKTÖRLERİ Demans gelişme riskini artıran faktörler arasında şu etkenler yer alıyor: Düşük eğitim seviyesi, işitme kaybı, hipertansiyon, tütün kullanımı, obezite, depresyon, diyabet, alkol tüketimi, beyin travması, hava kirliliği, sosyal izolasyon, görme kaybı, yüksek kolesterol, hareketsizlik ve uyku problemleri. Michigan Üniversitesi'nin araştırmasına göre, milyonlarca Amerikalı demans belirtileri göstermesine rağmen henüz teşhis almamış durumda. Bunun en büyük nedeni ise belirtilerin yaşlılıkla karıştırılması. New York Post'un "What is the 'Lewy lean'? The odd sign of a type of dementia that progresses faster than Alzheimer's" başlıklı haberinden derlenmiştir.