Ev sahipleri, kiracılar... Apartmanlarda en çok tartışılan konuların başında aidatlar geliyor. Aidat bedelleri son dönemde o kadar yüksek seviyelere ulaştı ki kiralarla yarışır hale geldi. Apartman dairesinde oturanlar yalnızca temizlik ve onarım için cüzi miktarda aidat verirken, havuzlu, sosyal tesisli, güvenlikli sitelerde yaşayanlar, bu hizmetlerin karşılığı olarak çok daha fazla aidat ödüyor.
5 büyükşehirde durum
GABORAS Gayrimenkul Borsası’nın POSTA için hazırladığı ‘5 Büyükşehir Konut Aidat Raporu’na göre, her ay yaklaşık 1 milyar 264 milyon lira aidat ödeniyor. Bu rakam ikinci el, sıfır, markalı konut, apartman dairesi gibi tüm konut birimlerinin ortalaması. Yani rakama havuzlu sitede 1.000 lira aidat veren de dahil, apartman dairesinde 30 lira veren de... En yüksek aidatı, lüks semtlerdeki siteler ödüyor.
Pandemiye rağmen yükseliş
Rapora göre, aidat bedelleri pandemiden sonra yüzde 12 artış gösterdi. 5 büyükşehirde 2020 Mart itibarıyla aylık toplanan aidat bedeli 1 milyar 133 milyon lira olurken, bu rakam 2021 Ocak itibarıyla 1 milyar 264 milyon liraya yükseldi. Oysa ki pandemi döneminde kısıtlamalar gereği spor salonu, hamam, sauna, oyun alanları, restoran ve kafe gibi ortak alanlar kapalı tutuldu. Bu alanlar kullanılmadığı halde aidatlarda artış yaşandı.
Ortalama 600 lira
Konut başına düşen ortalama aidat bedelinde 600 lira ile İstanbul Beykoz ilk sırada yer alıyor. Beykoz’u 500 lira ile İstanbul Sarıyer, 300 lira ile İzmir Urla ve 265 lira ile İstanbul Başakşehir takip ediyor. Konut başına düşen ortalama aidat bedelinin en yüksek olduğu ilçeler ise şöyle:
İzmir'de Bornova Ankara'da Çankaya
İzmir’de en fazla aidat ödeyen ilçeler sıralamasında Bornova 16 milyon lira ile ilk sırada yer alıyor. İzmir’de konut başına düşen ortalama aidat bedelinde ise 300 lira ile Urla ilk sırada bulunuyor.
Ankara’da en fazla aidat ödeyen ilçe 72 milyon lira ile Çankaya. Ortalama aidat bedelinde ise 220 lira ile Ayaş ilk sırada.
Antalya’da en yüksek aidatı 20 milyon lira ile Alanya ödüyor. Ortalama aidat değeri en yüksek olan ilçe 250 lira ile Kaş.
Bursa’da Osmangazi 23 milyon lira ile ilk sırada yer alıyor. Ortalama aidat değeri en yüksek olan ilçe ise 220 lira ile Keles.
Artış neye göre belirleniyor?
Aidatı belirlemek için öncelikle aidat hesaplanacak apartman ve sitenin giderleri tespit edilir. Buna ‘işletme projesi’ denilir. İşletme projesi hesaplandıktan sonra ya konutun metrekaresi ya da arsa payı oranında yönetim planındaki dağıtım yöntemine göre aidat belirlenir.
Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında site aidatlarını belirleme, artırma ve azaltma hakkı site yönetimine ait. Site yönetimleri enflasyon, asgari ücret artışı ya da kendi belirledikleri bir oranda zam yapabiliyor. Ancak aidat bedeli kirayı geçemiyor. Site aidatı için yapılan artışın fahiş olduğunu düşünenler, itiraz etmek için Sulh Hukuk Mahkemesi’nde dava açabiliyor.
En fazla İstanbul veriyor
5 Büyükşehir Konut Aidat Raporu’na göre, en fazla aidat ödeyen il ayda 752 milyon TL ile İstanbul oldu. İstanbul’u 200 milyon lira ile Ankara, 126 milyon lira ile İzmir, 102 milyon lira ile Antalya ve 84 milyon lira ile Bursa takip etti. (Posta)
