10616,20%2,41
40,39% 0,06
47,23% 0,01
4403,86% -0,16
7000,80% 0,00
Demir, sağlıklı vücut fonksiyonları için gerekli ve önemli bir mineraldir. Vücut demiri dışarıdan alırken; bu demirin bir kısmı emilir, bir kısmı depolanır ve bir kısmı da dışarıya atılır. Yeterli demir alımı yapılmadığında demir eksikliği anemisi ortaya çıkabilmektedir. Demir eksikliği, vücutta yeterli miktarda demir minerali bulunmadığında ortaya çıkar. Bu, kırmızı kan hücrelerinin (alyuvar) sayısının azalmasına yol açar ve “kansızlık” ya da “anemi” dediğimiz bir duruma yol açar.
Kansızlık - Anemi
Kansızlık ya da anemi, vücutta organ ve dokulara yeterli düzeyde oksijen taşımak için gerekli miktarda sağlıklı kırmızı kan hücresi bulunmadığı zaman ortaya çıkan bir durumdur. Dolaşımda bulunan kırmızı kan hücrelerinin sayısında azalma olduğu zaman kansızlık meydana gelir. Genellikle diğer hastalıklara bağlı olarak vücudun sağlıklı kırmızı kan hücresi üretme kabiliyeti etkilendiğinde veya anormal olarak kırmızı kan hücresi yıkımı veya kaybı arttığında ortaya çıkar. Anemi, dünya nüfusunun yaklaşık %24,8'ini etkiler. Okul öncesi çocuklar en fazla risk altındadır ve bu yaş grubunda dünya genelindeki %47 oranında anemi geliştiği tahmin edilmektedir.
Kansızlık belirtisi nelerdir?
Eğer vücudumuzda yeteri kadar demir yok ise hemoglobin o kadar az oksijen taşır ve metabolizma daha yavaş çalışır.
Demir eksikliğinin en sık rastlanılan belirtileri;
Yetişkinlerde demir eksikliği nelere yol açar?
Kansızlık durumunda vücutta hipoksi, denilen oksijen yetersizliği başlıyor ve dokulara daha az oksijen gidiyor. Demir eksikliğine bağlı kansızlık uzun sürdüğü takdirde zorlanmanın sonucu kalpte büyüme ve kalp yetmezliği meydana gelebiliyor. Akciğer zorlandığında nefes darlığı şikayetleri başlıyor.
Demir eksikliği için ne yemeli?
Demir eksikliği için iyi gelen kuruyemişler
Demir düşüklüğü durumunda, demir yönünden güçlü besinler arasında kuruyemişler iyi bir alternatif olarak karşımıza çıkar. Ancak kuruyemişlerin yağlı doğasından dolayı tüketirken dikkat edilmesi de gerekmektedir. Demir içeren kuruyemişlerden bazıları: kabak çekirdeği, badem, antep fıstığı, ay çekirdeği, yer fıstığı, kaju, kuru üzüm, fındık, olarak sıralanabilir
Demir deposu besinler
KİMYON
Kimyon demir açısından en zengin baharattır. 100 gr kimyonda 66.4 mg demir vardır. Köri (29.7 mg) de demir açısından zengin bir bahahrattır. Küçük miktarlarda tükettiğimiz için demir alımına çok az katkıda bulunurlar. Ancak güçlü antioksidan içerikleri ve iltihap önleyici özellikleriyle bu baharatlar mutlaka tariflere eklenmelidir. Ayrıca sindirime yardımcı olurlar ve mide ekşimesini giderirler.
PEKMEZ
Kahvaltılarda 1- 2 tatlı kaşığı kadar pekmez günlük demir ihtiyacının çoğunu karşılamaktadır. Özellikle keçiboynuzu pekmezi demir yüksek demir içerir. Ara öğünlerde; kuru meyvelerden kayısı, dut ve kuru üzüm, günlük demir alımına katkıda bulunur.
KEKİK
Kekik de demirle doludur. 100 gr kekikte 17.5 mg demir bulunur. Ayrıca öksürük ve bronşit üzerinde iyileştirici özellikleri bilinmektedir. Diş plağı üzerinde de faydalı aktiviteye sahiptir. Kekik, antiseptik özelliği sayesinde cilt iltihabını giderir. Kekik bileşenlerinden biri olan carvacrol, kaygılı insanlar üzerinde rahatlatıcı etkilere sahiptir.
SUSAM
Yağ, püre (tahin) veya tohum şeklinde susamın birçok sağlık yararı vardır. Susam demir içeriğine ek olarak iyi bir bitkisel protein kaynağıdır. 100 gr susam 14.6 gr demir içerir. Susam tohumları iyi lif içeriği nedeniyle sindirim için de faydalıdır. Susam ayrıca potasyum, çinko, magnezyum, kalsiyum ve fosfor içerir. Susam, lezzetli tariflerinize kolayca dahil edilebilir.
BALIK
Balık yağı genellikle ringa balığı, ton balığı, hamsi ve uskumru gibi yağlı balıkların dokularından elde edilen, aynı zamanda fazla miktarda omega 3 yağ asidi, D vitamini ve DHA içeriğine sahip, özellikle çocuklarda olmak üzere birçok durumda gıda takviyesi olarak kullanılabilen hayvansal bir yağdır.
BİTTER ÇİKOLATA
100 gr bitter çikolata (en az yüzde 70 kakao) 11 mg demir içerir ve aynı zamanda mükemmel bir magnezyum (30 gr/100 gr) ve antioksidan kaynağıdır. Ayrıca damar sağlığını koruyarak kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucu etkisi olduğu bilinmektedir.
YUMURTA
Yumurtada bulunan fosfotidin maddesi demir emilimini azaltmaktadır. Yumurtadaki demirin emilim oranı % 15'tir. Hem olmayan demirin emilim oranı hem demire göre daha düşüktür. Ancak hem olmayan demir kaynağı besinler C vitamini ile alındıklarında hem demire dönüşürler ve böylece emilimleri 3 kat artmış olur.
TAZE NANE
İster çay halinde ister salatalarınızda, tatlılarınızda ve diğer yemeklerinizde kullanın, taze nane demir ihtiyacınızı karşılamanıza yardımcı olacaktır. 100 gr taze nane 8.48 mg demir içerir. Safra salgısını ve karaciğer fonksiyonunu uyarıcı etkileri sayesinde bu bitki aynı zamanda karaciğerin detoksuna da yardımcı olur.
